Opis

Dysproz jest dość aktywnym, srebrzystoszarym metalem. Dość łatwo utlenia się, jest więc dobrym reduktorem. Jego jony Dy3+ posiadają w roztworze żółte zabarwienie. Posiada właściwości ferromagnetyczne.

Tablica z charakterystycznymi danymi

Liczba elektronów: 66
Liczba neutronów: (najbardziej rozpowszechniony, stabilny izotop): 96
Liczba protonów: 66
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling):--, 1.2
Stopień utlenienia: +3, (+4)
Przewodność elektryczna: 10.8*10⁵ 1/(m*)
Gęstość (293 K): 8.559 g/cm³
Temperatura topnienia: : 1408°C, 1681K
Temperatura wrzenia: 2600°C, 2873K
Molowa pojemność cieplna: 27.7 J/(mol*K)
Ciepło topnienia: 11.1 kJ/mol
Ciepło parowania: 230 kJ/mol
Przewodność cieplna: 10.4 W/(m*K)

Właściwości chemiczne

Dysproz jest aktywnym chemicznie metalem. Na powietrzu pokrywa się warstwą tlenku a w wyższych temperaturach spala się całkowicie dając tlenek dysprozu Dy₂O₃. W obecności wilgoci metal ten utlenia się bardzo gwałtownie. Reaguje z rozcieńczonymi kwasami mineralnymi. W reakcji z wodą tworzy wodorotlenek Dy(OH)₃. W podwyższonej temperaturze reaguje z wodorem, azotem, węglem i fluorowcami. W związkach pierwiastek ten występuje na stopniu utlenienia +3 (żółty) i +4 (żółto-zielony).

Zastosowanie

Dysproz znalazł zastosowanie do konstrukcji prętów sterujących w reaktorach atomowych i osłon przed neutronami, gdyż jego izotopy silnie pochłaniają neutrony.

Występowanie

Dysproz zajmuje 49 miejsce pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej (procenty wagowe). Należy do grupy pierwiastków ziem rzadkich. Towarzyszy rudom holmu i erbu w postaci białego tlenku Dy₂O₃ (dysprozja).

Ciekawostki, pochodzenie

Odkryty przez: Paul émile Lecoq de Boisbaudran
Miejsce odkrycia: Francja
Rok odkrycia: 1803
Pochodzenia nazwy: Od greckiego słowa "dysprositos" - co oznacza "trudny do otrzymania"

Zdjęcia