Wstecz
He Hel
Nazwa angielska
Helium
Nazwa łacińska
Helium

Grupa Okres Liczba atomowa Liczba masowa Stan skupienia
(20°C,1atm.)
VIIIA(18)
Gazy szlachetne
helowce
1 2 4,002602 gaz

Konfiguracja elektronowa :1s2


Opis


Hel jest jednym z gazów szlachetnych (helowców). Jest bierny chemicznie, bezbarwny i nie posiada zapachu. Hel jest drugim po wodorze najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem we wszechświecie.
Cząstki są pozbawionymi elektronów (podwójnie zjonizowanymi) atomami helu - He2+.
Oddychanie powietrzem wzbogaconym w hel wywołuje zabawny efekt zmiany tonu głosu.




Tablica z charakterystycznymi danymi


Liczba elektronów: 2
Liczba neutronów (najbardziej rozpowszechniony, stabilny izotop): 2
Liczba protonów: 2
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling): 5.5, --
Stopień utlenienia: 0
Przewodność elektryczna: --
Gęstość (293 K): 0.0001787 g/cm3
Temperatura topnienia: -272.05 °C pod ciśnieniem 26 atm. (0.95 K)
Temperatura wrzenia: -268.785 °C (4.215 K)
Ciepło właściwe: 5.193 J/gK
Ciepło tworzenia: 5.23 kJ/mol
Ciepło parowania: 0.0845 kJ/mol
Przewodność cieplna: 0.00152 W/(cm*K)



Właściwości chemiczne


Hel nie reaguje z tlenem, wodą, chlorowcami, kwasami i zasadami ani na zimno ani na gorąco.
Żadnego efektu chemicznego nie daje w tych mieszaninach naświetlanie i wyładowania elektryczne.
Hel jedynie rozpuszcza się w wodzie w ilości: 8.61 cm3/kg w temperaturze 20°C (293 °K).



Zastosowanie


Hel służy do napełniania balonów. Jego zdolność nośna jest wprawdzie dwukrotnie gorsza od zdolności nośnej wodoru, wykazuje jednak cenne zalety: nie jest palny i znacznie wolniej niż wodór dyfunduje przez powłokę balonu.
Mieszanina helu (80%) z tlenem (20%) używana jest jako gaz, którym oddychają nurkowie. Przy podwyższonym ciśnieniu, pod jakim pracuje nurek, hel rozpuszcza się we krwi w znacznie mniejszym stopniu niż azot, który w przypadku zbyt szybkiego wynurzania (zmiana ciśnienia) wydziela się w postaci banieczek zamykających naczynia krwionośne.
Hel używany jest także jako gaz ochronny do spawania w atmosferze beztlenowej.
Jako substancja o bardzo niskiej temperaturze wrzenia używany jest w badaniach naukowych (kriogenika), jako chłodziwo w elektrowniach atomowych i w układach nadprzewodzących.



Występowanie


Hel zajmuje drugie miejsce pod względem rozpowszechnienia we wszechświecie i 6 w atmosferze ziemskiej. Występuje w dużej ilości w gorących gwiazdach - jest ważnym ogniwem w reakcjach proton-proton. W dużej ilości występuje w gazie ziemnym - jako produkt rozpadu promieniotwórczego.



Ciekawostki, pochodzenie


Odkryty przez: William Ramsay niezależnie od N. A. Lockyer'a i P. T. Cleve'a
Miejsce odkrycia: Londyn, Anglia i Uppsala, Szwecja
Rok odkrycia: 1868
Pochodzenia nazwy: Od greckiego słowa "helios" określającego słońce
Astronom francuski, Pierre-Jules-César Janssen (1824-1907), jako pierwszy poczynił obserwacje dowodzące istnienia helu w czasie badań słońca w Indiach w 1868 roku. Zauważył on, że w widmie emisyjnym słońca występuje nowa żółta linia (587.49 nm) położona bardzo blisko linii D sodu. Nie było możliwe wytworzenie tej linii w laboratorium. Norman Lockyer (1836-1920), astronom angielski, doszedł do wniosku, ze jest to linia pochodząca od nowego pierwiastka, który nazwał helem (gr. słońce). Przez wiele lat hel był uważany za pierwiastek, który występuje na słońcu ale nie występuje na Ziemi. W roku 1895, William Ramsay otrzymał hel po potraktowaniu kleweitu (rudy uranowej) kwasem mineralnym. Ramsey przesłał próbkę gazu do Williama Crookes'a i Normana Lockyer'a, którzy zidentyfikowali hel.



Zdjęcia


Wstecz