Opis

Iryd jest srebrzystoszary metalem należącym obok osmu i platyny do grupy platynowców ciężkich (osmowce). Jest metalem szlachetnym o bardzo małej reaktywności chemicznej. Substancja ta jest bardzo twarda i jednocześnie krucha. Najwyższy stopień utlenienia irydu wynosi +6.

Tablica z charakterystycznymi danymi

Liczba elektronów: 77
Liczba neutronów: : 115
Liczba protonów: 77
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling):--1.55, 2.2
Stopień utlenienia:+3, +4, +6, 
Przewodność elektryczna: 200*105 1/(m*)
Gęstość (293 K): 22.6 g/cm³
Temperatura topnienia2443 °C 2716 K
Temperatura wrzenia:: 4428 °C 4701 K
Ciepło właściwe: --
Ciepło topnienia: 26 kJ/mol
Ciepło parowania: --604 kJ/mol
Przewodność cieplna:--147 W/m*K)

Właściwości chemiczne

Iryd jest metalem bardzo mało aktywnym chemicznie w temperaturze pokojowej. Reaguje po ogrzaniu z siarką, fosforem, fluorem i chlorem . Z powietrzem w temperaturze pokojowej nie reaguje zaś ogrzany do temperatury czerwonego żaru łatwo tworzy tlenek IrO₂ . Nie rozpuszcza się w kwasach nieutleniających. Nie ulega działaniu kwasu azotowego, nie reaguje też z wodą królewską. Prawie zawsze tworzy związki kompleksowe. Metal ten występuje na +3, +4 i +6 stopniu utlenienia. Tlenek irydu (IV) IrO₂ wykazuje charakter zasadowy.

Zastosowanie

Iryd używany jest głównie w postaci stopu z platyną (do 10% Ir) zwiększając jej twardość. Stopy o większej zawartości irydu używane są do produkcji narzędzi chirurgicznych. Z irydu wykonuje się standardowe odważniki i jednostki długości (metr).

Występowanie

Ciekawostki, pochodzenie

Odkryty przez: S.Tenant, A.F.Fourcory, L.N.Vauquelin, H.V.Collet-Descoltils
Miejsce odkrycia: Anglia,Francja
Rok odkrycia:1804
Pochodzenie nazwy: : Łacińskie "iris, iridis" oznacza tęczę

Zdjęcia