Opis

Azot jest gazem bezbarwnym i bezwonnym posiadającym dwuatomowe cząsteczki. Jest nieco lżejszy od powietrza. W zwykłej temperaturze jest mało reaktywny chemicznie.

Tablica z charakterystycznymi danymi

Liczba elektronów: 7
Liczba neutronów: 7
Liczba protonów: 7
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling): 3.07, 3,04
Stopień utlenienia: -3, +2,+3, +4, +5
Przewodność elektryczna: --
Gęstość (293 K): 1,2506 g/cm3
Temperatura topnienia: -209,86°C, 63,14 K
Temperatura wrzenia: -195,65°C, 77,35 K
Ciepło topnienia: 0,3604 kJ/mol
Ciepło parowania: 2,7928 kJ/mol
Przewodność cieplna: 0.00257 W/(m*K)

Właściwości chemiczne

Azot jest w temperaturze pokojowej mało reaktywny chemicznie. W podwyższonej temperaturze reaguje z aktywnymi metalami tworząc azotki. W wysokiej temperaturze reaguje także z wodorem i tlenem tworząc amoniak i tlenki azotu. W warunkach łuku elektrycznego pod zmniejszonym ciśnieniem reaguje z siarką, jodem i fosforem.

Zastosowanie

Azot stosuje się głównie w syntezie chemicznej do produkcji amoniaku i kwasu azotowego. Ze względu na jego dużą bierność chemiczną używa się go jako gaz ochronny.

Występowanie

Pierwiastek ten dość powszechnie występuje w naturze (w powietrzu 78%) głównie w postaci związków (azotany). Pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej zajmuje 28 miejsce (procenty wagowe).

Ciekawostki, pochodzenie

Odkryty przez: Daniel Rutherford
Miejsce odkrycia: Szkocja, Szwecja
Rok odkrycia: 1772
Pochodzenia nazwy: Od greckiego "azotikos" oznaczającego "nie podtrzymujący życia"

Działanie na organizm ludzki:
Pod wyższym ciśnieniem (np. podczas nurkowania) znacznie zwiększa się rozpuszczalność azotu w tkankach organizmu przede wszystkim w tkance nerwowej i łącznej. I tak przy ciśnieniu ok. 405 kPa (4 atm.) azot wywołuje euforię, zwolnione reagowanie na bodźce; przy 10 atm. wywołuje już zaburzenia koordynacji ruchów i ograniczona świadomość. Uważa się, że w ograniczonym czasie można pracować jedynie przy ciśnieniu do ok. 600 kPa (6 atm.). Z kolei w momencie wynurzania się dochodzi do gwałtownego uwalniania się azotu z postaci rozpuszczalnej i przechodzenie do postaci gazowej. Jeśli wynurzanie jest zbyt gwałtownie dochodzi do uwalnia się gazu w postaci pęcherzyków już w tankach co prowadzi do ich uszkodzenia i powstania choroby kesonowej (dekompresyjnej). Objawy to początkowo bóle stawów i mięsni, dolegliwości serca i układu oddechowego oraz porażenia. Późne powikłania to martwice kości, i ciężkie zmiany zwyrodnieniowe stawów kostnych.. Aby zapobiec niepożądanym efektom wyższych ciśnień stosuje się bardzo rygorystyczne procedury dotyczące nurkowania. Dwutlenek azotu może wpływać na osłabienie odporności organizmu na zakażenia dróg oddechowych przy czym objawia się to zmianami w płucach. Zatrucia ostre powstają na ogół w warunkach przemysłowych i przejawiają się początkowo kaszlem i podrażnieniem błon śluzowych a następnie dusznością, bólami mięśni podczas oddychania, sinicą, zaburzeniami krążenia. Zatrucia przewlekłe objawiają się zapaleniami oskrzeli i oskrzelików, owrzodzeniami jamy ustnej, uszkodzeniami szkliwa zębów, zwolnieniem tętna i zmniejszeniem ciśnienia krwi. Azotyny i azotany działają szczególnie silnie na małe dzieci i niemowlęta. Z tego powodu stosowane są szczególne zasady przygotowywania żywności dla małych dzieci. Związki te działają bezpośrednio na mięśnie gładkie rozszerzając naczynia włosowate. Utleniają tez żelazo hemoglobiny prowadząc do niedotlenienia krwi, bólu głowy, bólu brzucha, zaczerwienienia twarzy i skóry, osłabienia, trudności oddychania i sinicy.

Zdjęcia