Opis

Wanad jest srebrnoszarym metalem o dużej twardości, ciągliwym, o wysokiej temperaturze topnienia. Jest on dość mało aktywny chemicznie. Wykazuje właściwości paramagnetyczne.

Tablica z charakterystycznymi danymi

Liczba elektronów: 23
Liczba neutronów: 28
Liczba protonów: 23
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling): 1.45, 1.63
Stopień utlenienia: +2, +3, +4, +5
Przewodność elektryczna: 49.8 10⁵ 1/(m*)
Gęstość (293 K): 6.11 g/cm³
Temperatura topnienia: 1902°C, 2175 K
Temperatura wrzenia: 3409°C, 3682 K
Ciepło topnienia: 23 kJ/mol
Ciepło parowania: 0.452 kJ/mol
Przewodność cieplna: 24.5 W/(m*K)

Właściwości chemiczne

Wanad jest metalem mało aktywnym chemicznie w temperaturze pokojowej. W wysokiej temperaturze reaguje z tlenem (tworząc pięciotlenek wanadu V₂O₅), wodorem, azotem, węglem i parą wodną. W temperaturze pokojowej wanad odporny jest na działanie kwasu solnego i siarkowego. Reaguje z kwasem fluorowodorowym. Wanad nie ulega działaniu roztworów mocnych zasad. Dopiero stapiany z wodorotlenkami litowców powoduje wydzielenie z nich wodoru i utworzenie wanadanów. Metal ten występuje na +2, +3, +4 i +5 stopniu utlenienia. Tlenki VO₂ i V₂O₅ są amfoteryczne.

Zastosowanie

Wanad znalazł szereg zastosowań:

• dodatek do stopów żelaza - podwyższa ich twardość i odporność na wstrząsy i uderzenia
  
• pięciotlenek wanadu stosuje się jako katalizator w przemyśle chemicznym
  
• związki wanadu wykorzystuje się w przemyśle szkła, farmacji i fotografii

Występowanie

Wanad jest dość powszechnym pierwiastkiem w przyrodzie, choć często występuje w stanie rozproszonym. Najważniejsze jego minerały to: patronit VS₄ i wanadynit Pb₅[Cl(VO₄)]₃. Występuje w wenezuelskiej ropie naftowej. Zajmuje on pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej 23 miejsce (0.63% wagowego).Tysiąc kilogramów wody morskiej zawiera 3 miligramy vanadu.

Ciekawostki, pochodzenie

Odkryty przez: Nils Sefström
Miejsce odkrycia: Szwecja
Rok odkrycia: 1830
Pochodzenia nazwy: od bogini skandynawskiej "Vanadis"

Wanad wykrył po raz pierwszy w 1801 roku chemik brazylijski A.M. del Rio i nadał mu nazwę erythronium. Wkrótce niesłusznie uznano, że del Rio się pomylił. W 1831 roku Wöhler wykazał, że wanad odkryty przez Sefströma w rudzie żelaznej i erythronium to ta sama substancja.

Zdjęcia